چگونه در ایام نوروز تغذیه بهتری داشته باشیم؟ در ایام نوروز چگونه مصرف آب کافی داشته باسیم؟ سبزیجات و سالاد در نوروز را چگونه مصرف کنیم؟ مصرف میوه جات حشک در نوروز چقدر مفید است؟
? سبزیجات و سالاد:
در ایام نوروز به علت تغییر در برنامه روزانه، مصرف سبزی و سالاد کاهش می یابد. در واقع به دلیل اینکه افراد، بیشتر وقت خود را در خارج از خانه سپری می کنند و یا در خانه به پذیرایی از مهمانان مشغول هستند، فرصت زیادی جهت تمیز کردن و شست و شوی سبزی ندارند. عدم مصرف سبزیجات و سالاد، موجب بروز یبوست می شود. به علاوه چون انواع سبزی ها، حاوی ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای سلامتی انسان هستند، لذا عدم مصرف یا کمبود مصرف آنها در برنامه غذایی روزانه باعث می شود که ویتامین های لازم به بدن انسان نرسد و شخص دچار کمبودهای ویتامینی و املاح شود که اختلالات فراوانی در پی خواهد داشت. از طرفی چون سبزی ها حاوی مقدار قابل توجهی آب هستند، آب مورد نیاز بدن را تا حدود زیادی تأمین می کنند و از بروز کم آبی در بدن پیشگیری می نمایند.
? می توانید برای یک هفته، سبزیجات شسته شده را به طور مناسبی در یخچال نگهداری کنید و هر شب با آنها برای خود و خانواده انواع سالادها را درست کنید. کاهو، کرفس، هویج، انواع کلم، انواع فلفل های دلمه ای، خیار، گوجه فرنگی، گل کلم، مواد غذایی بسیار مفیدی برای سلامت هستند؛ “سس سالاد” را خودتان با روغن زیتون، ماست، سبزی های خشک معطر و ادویه ای که دوست دارید، درست کنید.
? اگر گاهی با توجه به سلیقه و ذائقه اعضای خانواده کنسرو ماهی و یا انواع حبوبات پخته، کشمش شسته شده و پنیر رنده شده را به سالاد اضافه کنید، آن را می توانید به عنوان یک وعده غذایی سالم و کامل مصرف نمایید.
? خیار اگر چه پرخاصیت نیست، اما چون کالری بسیار کمی دارد و جای میوه را می گیرد، برای کسانی که اضافه وزن دارند یا مراقب قند خون خود هستند، بسیار مناسب است.
? میوه جات خشک:
برخی از خانواده ها در مهمانی های نوروزی با میوه های خشک، مانند آلبالو خشک، برگه، قیسی، آلو، کشمش، توت خشک، انجیر خشک و امثال آن، از مهمانان خود پذیرایی می نمایند. میوه های خشک تنقلات مفیدی هستند که مقدار قابل توجهی انرژی در بدن تولید می کنند. در ضمن حاوی ویتامین های گروه B، ویتامین A و آهن نیز هستند. اگر این مواد غذایی، جانشین هله هوله هایی (دارای مواد افزودنی، قند یا چربی زیاد) که در مغازه ها به فروش می رسند شوند، می توانند مواد معذی مفیدی را برای بدن افراد به خصوص کودکان فراهم کنند. همچنین از بروز یبوست نیز پیشگیری می کنند.
? ورزش و فعالیت بدنی:
برای پیشگیری از اضافه وزن و شادابی بیشتر در این ایام بیش از سایر مواقع ورزش و تحرک بدنی داشته باشید. از فرصت طلایی نوروز، برای با هم بودن بیشتر، ورزش های دسته جمعی خانوادگی، راهپیمایی، کوهپیمایی، استفاده از طبیعت در کنار خانواده و برقراری ارتباط ارتباط صمیمانه تر، استفاده کنید.
معمولا در تعطیلات عید، تحرک و فعالیت جسمی به طور محسوسی کاهش می یابد و بیشتر وقت افراد، به دید و بازدید، شرکت در مهمانی، تماشای تلویزیون و یا در مسافرت سپری می شود. کمبود تحرک، به خصوص چنانچه با پرخوری یا بدخوری همراه باشد، می تواند اختلالات زیادی در انسان ایجاد کند، این اختلالات برای سالمندان، افراد با چربی و فشار خون بالا، اشخاصی که مبتلا به عوارض قلبی_عروقی هستند و افراد چاق زیان آورتر و خطرناک تر است.
در صورت امکان، ورزش و نرمش را در ایام نوروز صبح و زمانی که شکم خالی است، اجرا کنید. علت این کار این است که در ابتدای صبح، ذخایر گلیکوژن بدن به دلیل مصرف آن در طول خواب شبانه در پایین ترین سطح است، بدین ترتیب بدن مجبور است سراغ ذخایر چربی برای تهیه انرژی مورد نیاز جهت اجرای فعالیت ورزش برود.
به هر حال اگر امکان اجرای تمرین در صبح ایام نوروز برایتان میسر نیست، حداقل سعی کنید صبح ها ۱۵ دقیقه تمرین ایروبیک (هوازی) را با استفاده از دوچرخه ثابت، پیاده روی یا دویدن انجام دهید. با اجرای همین تمرین هوازی صبحگاهی، باعث می شوید که از همان ابتدای صبح بدن تان با متابولیسم سریع تری شروع به کار کند.
بخش پنجم: مصرف آب کافی
? مصرف آب کافی:
آب در حفظ سلامت، شادابی و طراوت پوست تأثیر مهمی دارد و کمبود مصرف آن باعث کاهش رطوبت و طراوت پوست شده و یکی از عوامل مؤثر در خشکی پوست و پیری و چروک شدن آن است.
? ضمنا مصرف آب کافی، باعث فعالیت بهتر و مناسب تر کلیه ها در تصفیه خون و دفع مواد زائد از بدن می شود. پس مصرف آب کافی را در برنامه غذایی روزانه خود فراموش نکنیم. این موضوع باید در تمام اوقات زندگی، اعم از روزهای عادی و یا ایام خاص مانند نوروز، مسافرت و … رعایت شود. برخی از افراد فقط در تابستان و روزهای گرم سال آب کافی می نوشند و در فصل سرد، به علت آنکه تشنه نمی شوند، آب کافی مصرف نمی کنند.
? بنابراین در نوشیدن آب کافی کوتاهی نکنیم و روزانه حدود ۶ تا ۸ لیوان آب استفاده نماییم. البته در سفرها باید از سالم و بهداشتی بودن آب اطمینان داشته باشیم.
? در مسافرت برای جلوگیری از کم آبی و یبوست، مقادیر مناسبی آب همراه داشته باشید و همه همراهان را هم به نوشیدن آن تشویق کنید. در صورت امکان از آب معدنی استفاده شود و در غیر این صورت، به بهداشت پارچ و لیوان ها توجه کنید. میوه ها و سبزی هایی مثل هویج، گوجه فرنگی و ساقه کرفس به علت دارا بودن آب، املاح و ویتامین های مورد نیاز در طول مسافرت بسیار مفید باشند. در خانه آنها را تهیه، پاک و خوب بشویید و در ظروف مناسب دربسته با خودتان ببرید. آب بهترین نوشیدنی است، ولی اگر می خواهید نوشیدنی دیگری سرمیز باشد، بهتر است به جای نوشابه، از دوغ کم نمک و نوشیدنی های کم کالری استفاده کنید. اگر چاق نیستید، ماء الشعیر هم جانشین خوبی است.
در صورتی که به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارید، آب را حداقل به مدت ۵ دقیقه بجوشانید.
نگارنده: معصومه حسینی
با تشکر ازجناب “دکتر غیاثوند”
