متابولیسم چیست؟ آیا سرعت متابولیسم شما کم است؟
متابولیسم
متابولیسم بدن من کند است به همین دلیل من سریع چاق میشوم؛ این جمله شکایت بسیاری از افرادی است که از اضافه وزن یا چاقی رنج می برند. در این مقاله می خواهیم درباره ی متابولیسم بدن و رابطه آن با ایجاد چاقی یا اضافه وزن صحبت کنیم.متابولیسم در واقع به این معناست که بدن ما انرژی مصرف می کند تا فعالیت هایی مثل تنفس ، هضم و جذب غذا ، گردش خون ، ضربان قلب و فعالیت های عضلانی انجام شود. سرعت متابولیسم با خود متابولیسم متفاوت است و بدین معناست که بدن با چه سرعتی کالری را می سوزاند و به مصرف فعالیت های فوق می رساند.
ژن: عوامل زیادی روی سرعت متابولیسم بدن ما اثر گذارند. یکی از این عوامل ژن های ما هستند. برخی افراد بطور معمول غذای بیشتری می خورند اما لاغر هستند ، برخی افراد غذای معمولی می خورند اما وزن بیشتری دارند.
ترکیب بدن: ترکیب بدن نیز روی سرعت متابولیسم اثر دارد. هرچه میزان عضلات بدن بیشتر و میزان چربی بدن کمتر باشد ، سرعت متابولیسم بیشتر خواهد بود. آقایان نسبت به خانم ها عضلات بیشتر و چربی کمتری دارند و در نتیجه سرعت متابولیسم آقایان بیشتر از بانوان است.
سن: سن ما نیز روی متابولیسم بدن ما اثر دارد. بعد از عبور از دهه دوم زندگی و با شروع سی سالگی تقریبا هر پنج سال سرعت متابولیسم یک درصد کاهش می یابد. کاهش سرعت متابولیسم در این رابطه بیشتر به علت کاهش توده ی عضلانی است.
اختلالات هورمونی: اختلالات هورمونی نیز می توانند سرعت متابولیسم را تغییر دهند. عمده ترین اختلال هورمونی در این زمینه اختلالات تیروئید است. سایر اختلالات هورمونی نقش جزئی در تغییر سرعت متابولیسم ایفا میکنند.
وضعیت آب و هوایی: وضعیت آب و هوایی نیز روی متابولیسم بدن اثر دارد. در آب و هوای خیلی سرد، سرعت متابولیسم افزایش می یابد تا بدن را گرم نگه دارد. در مناطق با آب و هوای گرم نیز سرعت متابولیسم بالاتر می رود تا بدن را خنک نگه دارد. در مناطق با آب و هوای خیلی گرم نیز سرعت متابولیسم بالاتر می رود تا بدن را خنک نگه دارد. در آب و هوای معتدل سرعت متابولیسم کمتر است.
روش زندگی: روش زندگی شامل عادات خوابیدن و میزان استرس روزمره نیز بر روی متابولیسم اثر دارند. عادات غذایی نادرست و رژیم های غذایی غلط نیز باعث کاهش سرعت متابولیسم بدن می شوند. هم ترکیب رژیم غذایی و هم میزان کالری غذایی باعث تغییر سرعت متابولیسم می شود. رژیم های غذایی که انواع خاصی از مواد غذایی یا برخی از گروه های غذایی را محدود می کننددر طولانی مدت بر روی سرعت متابولیسم موثر است.
نوع و میزان مایعات مصرفی: نوع و میزان مایعاتی که فرد می نوشد نیز در تغییر سرعت متابولیسم نقش دارد. نوشیدنی های دارای کافئین مانند چای یا قهوه باعث افزایش سرعت متابولیسم می شوند اما میزان این اثر جزئی و مدت آن بسیار کوتاه است. در واقع این اثر به حدی نیست که به تنهایی باعث کاهش وزن شود. انواع ادویه بویژه فلفل باعث افزایش جزئی متابولیسم می شوند اما باز هم این میزان به حدی نیست که به تنهایی باعث کاهش وزن شود.
متاسفانه تاکنون مکمل غذایی یا داروی بی خطری که باعث افزایش سرعت متابولیسم بدن گردد شناخته نشده است. مکمل هایی که در این زمینه مطرح می شوند اغلب جنبه تجاری دارند و داروها نیز به علت پرعارضه بودن ممنوع اعلام شده اند.
تحقیقات انجام شده نشان می دهد که رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن بهترین راه افزایش سرعت متابولیسم بدن است. ورزش کردن حداکثر به میزان ۳۰ درصد باعث افزایش متابولیسم می گردد. اما رژیم غذایی نقش مهم تری در این زمینه ایفا می کند.
در نهایت سرعت متابولیسم فرد به هر میزان باشد با یک رژیم غذایی صحیح و مناسب می توان وزن را کنترل کرد و مانع اضافه وزن و چاقی شد.
نگارنده: مهسا حاجیلو