آیا پروتئین می تواند در بدن تبدیل به چربی شود؟
نگاه بیوشیمیایی:
آمینو اسیدها (واحد سازنده پروتئین) می توانند کتوژنیک یا گلوکوژنیک و یا از هر دو نوع باشند. به بیان ساده تر وقتی آمینواسیدها تجزیه می شوند، می توانند از طریق ورود به چرخه ی کربن و مسیر گلوکونئوژنسیس تبدیل به گلوکز (و غیر مستقیم به استیل کوای) شوند ( گلوکوژنیک) و یا تبدیل به استیل کوای (کتوژنیک). وقت یک اسید آمینه بتواند به گلوکز تبدیل شود، پس حتما می تواند به چربی تبدیل شود ( چرا که خود گلوکز قابلیت تبدیل شدن به چربی را دارد). از آنجایی که استیل گوای نیز واحد سازنده ی چربی است، امینواسیدهای کتوژنیک هم می توانند به چربی تبدیل شوند. پس نتیجه این می شود که آمینواسیدهای سازنده ی پروتئین موادغذایی می توانند غیرمستقیم به چربی تبدیل شوند. نگاه بیوشیمیایی قضیه بود که عنوان می کند از نظر متابولیکی بدن انسان قابلیت تبدیل پروتئین به چربی را دارد.
نگاه ترمودینامیکی:
وقتی از دید ترمودینامیکی به موضوع می نگریم، قضیه به این سادگی هم نیست. راندمان تبدیل پروتئین به چربی پایین است، چرا که این تبدیل نیازمند تعداد زیادی واکنش است و راه افتادن این مسیر بیوشیمیایی که ترکیبی از چند مسیر متابولیکی مجزا است، نیازمند شرایط فیزیولوژیک (هورمونی، عصبی و …) خاصی است. برای بدن به صرفه نیست که این تبدیل را بطور عمده انجام دهد، مگر در شرایط دریافت مازاد پروتئین.
نتیجه گیری:
اگر چه از نظر بیوشیمیایی، پروتئین رژیمی می تواند به چربی تبدیل شود، اما این مسیر متابولیکی با راندمان بالایی صورت نمی گیرد.
تبدیل اندک پروتئین به چربی، از یک طرف و هضم سخت و انرژی بر پروتئین ها در دستگاه گوارش از سوی دیگر، این اطمینان تغذیه ای را به ما می دهد، علی رغم اینکه هر یک گرم پروتئین به اندازه ی یک گرم گلوکز انرژی دارد، اما تبدیل شدنشان به چربی بسیار متفاوت می باشد. به بیان ساده تر ۱۰۰ گرم گلوکز خالص بسیار ساده تر از ۱۰۰ گرم پروتئین خالص به چربی تبدیل می شود؛ اگر چه هر دو کالری مشابه ( معادل ۴۰۰ کیلوکالری) دارند.
منابع
Lehninger principles of biochemistry 2013
Elsevier Health Sciences 2016
CRC press 2013
نگارنده:معصومه حسینی
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!